Podatek od zakupu nieruchomości – ile wynosi i jak go uniknąć?
Zakup nieruchomości pociąga za sobą wysokie koszty, ale nie chodzi tylko o cenę transakcyjną, jaką uiszcza nabywca na rzecz sprzedającego. Trzeba jeszcze uwzględnić wydatki związane z samym zawarciem transakcji. Do ceny nieruchomości należy doliczyć między innymi podatek od kupna domu czy mieszkania. Jaki to koszt i czy można go uniknąć?
Kto płaci podatek od zakupu nieruchomości?
Podatek od kupna nieruchomości płaci nabywca mieszkania, domu lub działki z rynku pierwotnego i wtórnego, bez względu na sposób jego finansowania.
Pod koniec maja 2023 r. Sejm znowelizował ustawę o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zmiany znoszą obowiązek płacenia podatku PCC przez osoby, które nabywają swoje pierwsze mieszkanie na rynku wtórnym.
Rodzaje podatku od zakupu nieruchomości
W zależności od tego, z jakiego rynku nabywasz nieruchomość, zapłacisz podatek VAT lub PCC.
Podatek VAT
Kiedy nieruchomość pochodzi z rynku pierwotnego, bezpośrednio od dewelopera, to cena mieszkania automatycznie powiększa się o podatek VAT. Ile on wynosi? Jego stawka zależy od powierzchni lokalu mieszkalnego:
- 23 proc. podatku VAT nalicza się dla nieruchomości o powierzchni większej niż 150 m kw.,
- 8 proc. podatku VAT nalicza się dla nieruchomości o powierzchni do 150 m kw.
Podatek VAT nie jest naliczany w przypadku zakupu mieszkania z rynku wtórnego.
Podatek PCC
Podatnicy dokonujący zakupu mieszkania z rynku wtórnego unikają odprowadzania podatku VAT, ale jednocześnie zobowiązani są do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, nazywanego podatkiem PCC. Jak już wspomnieliśmy wcześniej, wyjątkiem będą osoby, które nabywają swoje pierwsze mieszkanie. One nie będą musiały ponosić tych kosztów.
Jaka jest wysokość podatku PCC? Wynosi on 2 proc. wartości rynkowej nieruchomości. Oblicza się go na podstawie ceny nabycia mieszkania określonej w akcie notarialnym.
Przykładowo: jeśli mieszkanie kosztuje 400 tys. zł, to podatek wyniesie 8 tys. zł.
US może jednak ocenić, że podatek został zapłacony od kwoty niższej, niż wynosi wartość rynkowa nieruchomości, i wezwać nabywcę do uregulowania – jego zdaniem – prawidłowej wysokości daniny.
Ponadto w ramach nowelizacji ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zmianie podlega hurtowy zakup mieszkań. Jeśli planujesz nabycie co najmniej sześciu lokali, to szósta nieruchomość i każda następna będzie opodatkowana stawką 6 proc.
Przykładowo: kupujesz siedem mieszkań. Dla pierwszych pięciu podatek PCC wyniesie 2 proc. ich wartości, a dla szóstego i siódmego – 6 proc.
Jak uniknąć podatku od kupna mieszkania?
Podatek od zakupu nieruchomości jest obowiązkową opłatą przy nabywaniu mieszkania, domu lub działki. Nie ma więc możliwości jego uniknięcia.
Zostaniesz zwolniony z uregulowania podatku PCC, jeśli:
- nabywasz swoje pierwsze mieszkanie i pochodzi ono z rynku wtórnego;
- kupujesz nieruchomość z rynku pierwotnego lub gdy pochodzi ona z rynku wtórnego od przedsiębiorcy będącego czynnym płatnikiem podatku VAT dokonującego sprzedaży nieruchomości ze stawką podatku ZW.
Jak zapłacić podatek od zakupu nieruchomości?
Podatek PCC odprowadzany jest z reguły przez notariusza, który pobiera go przy podpisywaniu aktu notarialnego zakupu nieruchomości i następnie wpłaca do właściwego urzędu skarbowego.
Z kolei podatek VAT jest już wliczony w cenę, więc nie musisz dokonywać dodatkowej płatności.
Podatek PCC od hipoteki
Pamiętać należy również, że przy zakupie mieszkania z na kredyt hipoteczny lub od dewelopera również pojawi się obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych – PCC-3. Wynosi on 19 zł.
Kwotę tę należy uiścić w urzędzie skarbowym w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.